بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: مال و ثروت؛ جلسۀ 20
تاریخ سخنرانی: 1397/12/11
مکان سخنرانی: ادارۀ کل هلال احمراستان اصفهان
بحثمان پیرامون ثروت و فقر بود. دو مطلب دیگر در بحث ثروت و فقر داریم: یک نکته این است که امیرالمؤمنین(علیهالسلام) میفرمایند: به دو چیز هیچوقت اعتماد نکن؛ یکی ثروت است و یکی هم سلامتی بدن. به این دو چیز هیچوقت اعتماد نکن. چون گاهی در همان حینی که میبینید شخص سالم است، لحظۀ بعدش میبینید مریض شد. اصلاً هیچ اعتمادی نیست. ثروت هم همین است. «لَا یَنْبَغِی لِلْعَبْدِ أَنْ یَثِقَ بِخَصْلَتَیْنِ»[1] شایسته نیست که انسان به دو خصلت اعتماد بکند: یکی عافیت است و یکی هم غنا. در حالی که سالم است یک مرتبه مریض میشود. «بَیْنَا تَرَاهُ غَنِیّاً إِذِ افْتَقَرَ» آن وقتی که غنی است یک مرتبه میبینید فقیر شد.
یک داستانی از حضرت سلیمان وارد شده که مورچه گفت: جناب سلیمان میخواهید یک نصیحت به شما بکنم. گفتند بکن. حالا چند تا نصیحت به او کردند یکیاش این بود. گفت میدانی چرا خدا باد را مسخرتان کرده است؟ این فرشی که رویش مینشست فرش کوچکی نبود فرش سه در چهار، چهار در پنج و اینها نبود. فرشی بود که چند برابر هواپیماهای غولپیکری که ما داریم بود. عدد چهار هزار نفر را دارد. وقتی خودش مینشست دو هزار نفر از انبیا طرف راستش مینشستند و دو هزار نفر از صلحا سمت چپ او، چهار هزار نفر! این هواپیماهایی که غولپیکر است هفتصد نفر نهایتاً سوار میشوند. آن تقریباً پنج شش برابر این بوده است. خیلی با عظمت بوده است و آنوقت دیگر با همین باد بالا میرفته است. باد به زیرش میزد و به بالا میرفت. مورچه به او گفت میدانی خدا چرا باد را مسخرت کرده است؟ برای اینکه باد ضعیفترین موجود است و خداوند متعال میخواهد بگوید همۀ این ابهتی که تو داری همه روی این باد است. یعنی وقتی خدا میخواهد قدرتنمایی بکند چه کار میکند؟ یک باد را مسخرش میکند. چه عظمتی از این باد پیدا میکند؛ اما نهایتش این است. یک چیز درشت در اختیارش نگذاشته که به قول ما دندانگیر باشد. وقتی هم که خدا میخواهد یک کسی را از بین ببرد با یک چیز خیلی ساده، دچار شخصی مثل عَمرو دچار امیرالمؤمنین(علیهالسلام) شد، وقتی کشته شد خواهرش گفت من افتخار میکنم که توسط امیرالمؤمنین کشته شد. چون اگر توسط یک آدم پیزری کشته میشد آبرویش میرفت. میگفتند نگاه کن اینقدر شجاع بود و بعد یک آدم پیزری یک شمشیر در شکمش زد و کشته شد. میگفت من افتخار میکنم. خدای متعال وقتی میخواهد باد فرعون یا قارون را در بیاورد با یک چیز خیلی ساده. فرعون را ببینید در آب نیل آمد به آن طرف برود آب یک مرتبه برگشت رویش را گرفت. ابرهه را که میخواست بیاید کعبه را خراب کند چطور خدا... . ببینید فیل نیامد که مثلاً بزند زیر ابرهه و او را در هوا بیندازد و بکشدش. بعد بگوید که با یک فیل کشته شد نه، با یک چیز ضعیف... . یک پشه آمد و همین تمامش کرد دیگر، در بینیاش رفت. خدای متعال وقتی میخواهد یک کسی را از بین ببرد اینطوری خیلی ساده از بینش میبرد؛ برای اینکه بگوید در مقابل خدا هیچ هستید.
نکتۀ بعدی هم این است: «الْغِنَى وَ الْفَقْرُ بَعْدَ الْعَرْضِ عَلَى اللَّهِ [تَعَالَى]» امیرالمؤمنین(علیهالسلام) میفرمایند اینجا در دنیا نمیتوانیم بگوییم چه کسی فقیر و چه کسی ثروتمند است. فقر و ثروتمندی آن طرف است. هر کسی آنجا وضعش خوب بود و در بهشت رفت غنی است و هر کسی گرفتار شد فقیر است.
یک کسی میخواست به سلمان توهین بکند گفت تو بهتر هستی یا دم این سگ؟ میخواست به او توهین بکند. میخواست بگوید تو را با دم این سگ مقایسه میکنم. پستترین عضو یک حیوان این دمش است. گفت دم این بهتر است یا تو؟ سلمان هم گفت باید ببینم آن طرف در قیامت اگر من نجات پیدا کردم و در بهشت رفتم من بهترم؛ اما اگر گرفتار شدم دم این سگ از من بهتر است.
«و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین»
[1] نهجالبلاغه، ص551.