بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: مال و ثروت؛ جلسۀ 8
تاریخ سخنرانی: 97/09/03
مکان سخنرانی: اداره کل هلال احمر استان اصفهان

تفاوت منت‌گذاشتن ما با منت‌گذاشتن خدای متعال
خب میلاد با‌سعادت دو معصوم بزرگ هست که یکی ایجاد کنندۀ دین و دیگری ابقای دین و یا بگوییم مفسر دین هستند؛ اما همۀ دینمان از این دو بزرگوار است. پیامبر مؤسس دین ما بودند و دین اسلام را پایه‌ریزی کردند. تقریباً بیش از نود در صد زوایای دین را ما از امام صادق(علیه‌السلام) داریم. امامان دیگر فرصت بیان برایشان نمی‌گذاشتند، دشمنان اجازه نمی‌دادند. حقایقی که امام صادق(علیه‌السلام) از دین گفتند تقریباً نه برابر کل ائمه است، این‌طوری است؛ یعنی ما بیشتر دینمان را از امام ششم(علیه‌السلام) داریم این است که به آن مذهب جعفری می‌گویند. منت گذاشتن چیز بدی است؛ اما خدای متعال یک بار در بعثت پیامبر منت گذاشته است و بار دیگر هم در آینده برای ظهور امام زمان(علیه‌السلام) پیشاپیش منت گذاشته است. سؤالی که در اینجا پیش می‌آید اینکه منت گذاشتن که بد است؛ پس چرا خدا خودش منت گذاشته است و حتی در قرآن هم نهی کرده است؛ «لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذى‏»[1] با منت صدقاتتان را از بین نبرید. منت گذاشتن چیز بدی است؟
اما بعد خود خداوند می‌فرماید: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنینَ إِذْ بَعَثَ فیهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ»[2] یا برای امام زمان در آیۀ 5 سورۀ قصص می‌فرماید: «وَ نُریدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ» یعنی ما تصمیم داریم منت بگذاریم. هنوز منت نگذاشته خبرش را داده که آینده ما می‌خواهیم منت بگذاریم.
چرا خدا نهی از منت می‌کند اما خودش منت می‌گذارد؟ جوابش این است که آن نهی که از منت کرده، منتی است که ماها می‌گذاریم با یک ویژگی که این خیلی بد است. منتی که خدا می‌گذارد از سنخ منت‌های ما نیست، فرق می‌کند و اصلاً چیز دیگری است که الآن خدمتتان می‌گویم. منتی که ماها می‌گذاریم و خیلی بد است این است که نعمتی را به کسی می‌دهیم و مرتب به رخش می‌کشیم که یادت نرود ما این نعمت را به تو دادیم. بدی‌اش این است که ما می‌خواهیم یک عوضی از این نعمتی که به او دادیم بگیریم. در فکر این هستیم. مثلاً می‌خواهیم طرف مقابل به ما احترام بگذارد. بالاخره عوض نعمت می‌خواهیم که به ما احترام‌گذاشته یا از ماحمایت یا طرفداری نماید و یا حتی می‌خواهیم در آینده او هم یک نعمتی به ما بدهد. هدفی این‌طوری داریم.
لذا تعریف منت، اظهار نعمت است. تعریف منت این است؛ یعنی نعمت را اظهار کنیم. ما انسان‌ها، اظهار می‌کنیم تا عوضش را از مخاطب بگیریم. خداوند متعال که منت می‌گذارد، نیازی به عوض ندارد؛ چون او غنی بالذات است. ذاتاً غنی است و هیچ نیازی ندارد. اصلاً نه به وجود من نیاز دارد و نه نیاز به اینکه من حالا از او تشکر کنم. او هیچ نیازی ندارد. لذا منتی که ماها می‌گذاریم بد است. به‌خاطر همین است که اظهار نعمت می‌کنیم تا عوضش را از مخاطب بگیریم. می‌گویند این کار را نکن؛ اما منتی که خدا می‌گذارد عوضش را نمی‌خواهد بگیرد. چون عوض نمی‌خواهد بگیرد آن‌جا دیگر زشتی در منت خدا نیست.
چیستی منت خداوند
پس منتی که خدا می‌گذارد چیست؟ فقط اظهار نعمت است، به قصد اینکه می‌خواهد من و شما نعمت خدا را بزرگ بشماریم وفراموش نکنیم. در ردیف نعمت‌های دیگر قرارش ندهیم که گاهی غافل می‌شویم. می‌خواهد بگوید این نعمت خیلی نعمت بزرگی است، یادت نرود و خوب استفاده کن؛ پس زشتی در آن نبود. منتی که خدا بر سر ما می‌گذارد هیچ بدی ندارد. تازه می‌خواهد ما را به کمال نزدیک‌تر کند، همین. مثلاً خدا هزاران و میلیون‌ها نعمت در این دنیا به ما داده است، اما هیچ‌کدام مثل نعمت رسالت پیامبر درشت نیست یا ظهور امام زمان(علیه‌السلام) که آینده می‌خواهد واقع شود و اصلاً یک جهان می‌خواهد عوض شود. آن نعمت خیلی بزرگی است و خداوند متعال منت می‌گذارد. چرا بد نیست؟ به‌خاطر اینکه نمی‌خواهد عوضش را از ما بگیرد. عوض نمی‌خواهد بگیرد؛ بلکه می‌خواهد ما را به‌سمت استفادۀ بیشتر سوق بدهد. یادمان نرود نعمت بزرگ خدا همان وجود نازنین پیامبر و امام‌صادق(علیهم‌السلام) است که امشب و فردا در آستانه میلادشان هستیم. بنابراین خداوند نعمت بزرگی به ما عطا کرده است. ان‌شاءالله که از این نعمت خوب استفاده کنیم.

«و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین»

جهت مشاهده متن و صوت دیگر جلسات مال و ثروت اینجا را کلیک کیند.